Trouw's Jeroen Thijssen over Unox en Hema Worst
Nu een trage herfst naadloos over lijkt te gaan in een langzame lente zou een mens bijna vergeten dat het stamppottentijd is. Met rookworst, uiteraard, zo’n echt Nederlands product dat onze ongelukkige buurlanden niet kennen.
Daarover kwam een interessante reactie binnen via de website van de krant. Lezer Teun Ritzema ging een paar jaar geleden op excursie bij Unox. Daar zag hij, hoe Unox-rookworsten op dezelfde wijze werden gemaakt als die van de Hema, maar de gestopte darmen van de Hollandsche Eenheidsprijzen Maatschappij Amsterdam worden op eikenhout gerookt, en die van de concurrentie op andere soorten boomafval.
Altijd gedacht dat er, ergens in de wereld, een geheime fabriek van Hema staat waar worst wordt gemaakt volgens geheim recept. Er staan hekken omheen en wachttorens met gewapende bewakers.
Het internet weet alles van de herkomst. Iedereen schijnt te weten dat de Hema zijn worst bij Unox haalt, in Oss. Behalve ik dan. Een woordvoerster van Hema bevestigt dat telefonisch.
Maar ergens meldt een schrijver, dat er verschil is tussen de rookworsten die warm worden verkocht, en die je mee naar huis neemt.
Zou je dat kunnen proeven? En het verschil tussen de eigen van Unilever, de eigen van Albert Heijn en de eigen van Hema?
Voor twee worsten kan ik bij de grootste grutter van Nederland terecht. Die van Unox van 375 gram gemalen varken, die van Albert, een half pond gehakt zwijn. De prijzen verschillen ernaar, de Heijn kost € 6,76 per kilo, de Oss € 7,44,. Duurder dus, maar dan ook ‘Zonder toegevoegde smaakversterkers’, aldus de verpakking. Daar betaal je meer voor, voor worst met minder. Er is geen woord aan gelogen. Unox stopt 91 procent varkensvlees in het vel, en verder alleen voedingszuur, stabilisatoren, conserveermiddel en antioxidant. Er is geen sprake van smaakversterker. Albert heeft die wel. Die doet ook minder vlees erin, vijfenzeventig procent, en meer toevoegingen, twintig in totaal, waar Unox er zeventien heeft.
En nu blijkt het voordeel van de concurrent van de Hema. Die wordt los verkocht en hoeft dus geen ingrediëntenopgave te leveren. Je kunt er zoveel van eten als je wilt, zonder te tobben over E-nummers of rundercollageen. Wat niet weet wat niet deert.
De hema-worst is met zijn €8,00 voor per kilo de duurste van het stel. Hij ziet er ook meteen het meest ambachtelijk uit, met bulten en als enige met een echt stukje blik als sluitstuk van de gevulde darm.
Een ding valt op: hoewel de thuis-opwarm-worst en de ter-plekke-opeet-worst uit dezelfde fabriek komen verschillen ze toch, in elk geval in omvang. De ter-plekke worst is dikker.
Thuis wacht een ziedende pan met water, waar alle vier twintig minuten in moeten, en het niet-meer- kleinste Thijssentje. Hij heeft honger. Ik heb ook honger.
Na twintig minuten wachten blijken grote verschillen, tussen worsten onderling en tussen vader en zoon. De gebronsde kanjer van Unox heeft een zacht huidje, een zachte smaak, bijna zoet en een korrelige structuur. Die van Appie heeft ook een zacht velletje maar een iets sterkere smaak. Hij is ook wat zuurder. De ter plekke te eten worst van de Hema lijkt wat zachter van vlees dan zijn broer. Verschil in smaak is niet te proeven. Wel zijn de Hema-jongens steviger dan hun neven en sterker van smaak.
Hier is de waterscheiding tussen vader en zoon. Ik hou van de krachtige smaak en het stevige vel van de Hema, mijn zoon geeft de voorkeur aan het zachte, weke van de neven uit de super.
Hij heeft het van zijn moeder.
(c) Jeroen Thijssen – Trouw