Jeroen Thijssen: Vingertopjes zonder nagel

Ach knakworst, wat doet men u aan. Aan u, de meest verspreide aller worsten, symbool van alle fastfood, kern van de hotdog. Krachteloze, smakeloze, in kunstdarm gepropt separatorvlees, dat heeft men van u gemaakt.

Voor de Thijssentjes trok ik nog wel eens een blikje open, maar nu zij groot en wispelturig zijn hoeft dat niet meer; ze lusten de knakworst niet meer. Net als ik.

Natuurlijk zijn er uitzonderingen, gestopte darmen van slagers met hart voor de zaak en ambacht in hun handen, maar die slagers willen onbekend blijven, beducht voor een bestorming door wanhopige knakkers.

Een gat in de markt, en via via hoor ik, dat daar een koene ondernemer ingesprongen is: Koetsier vleeswaren heeft een oud recept uit het vet getrokken en uitgebracht onder de naam De Man met de Knakworst. Verkrijgbaar bij de Jumbo, zegt mijn via via. Daar kom ik toevallig graag.

Maar hoe ik ook zoek in de hoek van de ingeblikte vleesresten, De Man van de Knakworst kom ik niet tegen. Wel gevuld vel van Limco, met de kreet de echte knakworst. Ook zijn er Frankfurters van het huismerk Jumbo en de onvermijdelijke Unox. Maar De Man, ho maar.

Een telefoontje biedt uitkomst.

‘Ze liggen bij de slagerij,’ zegt Bert Koetsier, eigenaar van Koetsier Vleewaren en de Man van de. ‘Als huismerk. Je moet onderop het pak kijken.’

Als huismerk? Maakt Jumob goede sier met andermans veren? Inderdaad liggen ze in het koelvak, met huismerk, driehonderd gram voor drie euro. De Unox kost wat minder, € 2,79 voor hetzelfde gewicht, de Limco € 2,37 en het Jumbo huismerk € 1,99.

Eenmaal thuis spreek ik met het niet-meer-kleinste-Thijssentje, dat enthousiast mee wil proeven, een beoordelingssysteem af om tot een eerlijk oordeel te komen: uiterlijk, smaak en vooral de knak tellen zwaar mee; daarna kan de prijs ook nog wat toevoegen. Iedere plus is een +, iedere min is een -.

Dan gaan de pannen op het vuur. De Limco en de Man-knakkers kunnen zo in warm water, tegen de tien minuten. De aanstellers van Limco en Unox moeten in eigen vocht, en ook nog korter. Watjes.

De kooktijd geeft mij wel de gelegenheid de achtergrond van de deze speciale worstvorm op te zoeken. En die mag er zijn. De Frankfurter, onthult The Oxford Companion to Food, hét naslagwerk van de voedselwereld, die klassieke rookworst van varkensvlees in schapendarm, die Frankfurter is ontstaan in de buurt van Frankfurt, ergens in de zeventiende eeuw. Er zijn Weense, Praagse en Zweedse varianten, maar geen Nederlandse. De term ‘hot dog’, voor een broodje Frankfurter is in 1916 in de Verenigde Staten bedacht door ene Nathan Handwerker.

Handwerker? Zo te horen is er wel een Nederlandse verbinding.

Dan gaat het wekkertje. Het proeven kan beginnen.

Eerst delen we punten uit voor het uiterlijk. Daarin gaan De Man en Limco fier voorop. Beiden hebben echte worst-kontjes, die uitlopen in een punt. Unox en huismerk, daarentegen, ogen als vingertopjes zonder nagel.

Vervolgens de knak- ook daarin verslaan De Man en Limco de concurrentie. De Man krijgt zelfs twéé plusjes. Die andere twee, zegt mijn zoon, knakken als dikke spaghetti. Gekookte spaghetti.

Blijft over de smaak. En eerlijk is eerlijk, hierbij vallen ze eigenlijk allemaal door de mand- behalve De Man. De een na de ander. Unox:: wee en week. BlikJumbo: week en wee. De Limco: iets beter, zouter ook. maar met de structuur van natte eierkoek. Alleen De Man blijft stoer overeind: wat zout misschien, maar aangenaam zout, en een heel licht accent van peper, witte peper- dit mag een knakworst heten.

(c) Jeroen Thijssen, dit stuk verscheen eerder in Trouw. Op worstlog.com geplaatst met toestemming van de auteur.